Initium - Addenda

Quis nōn adest?

Cūnctī adsumus.

Amīcī, cūnctī adestis. Quid dēbēmus agere? Nōnne vult Metellus mihi dare libellum?

Ita, clārissimē. Scīs populōs validōs vincere, bella fēlīciter gerere potes, bellōrum perīcula nunc Rōmānī nōn timent; itaque benevolum ergā amīcōs tē praestā.

Venī ad mē, Metelle. Quid vīs?

Spectā libellum meum, Caesar. Pūblius meus in exiliō est. Revocā Pūblium ab exiliō et sine ad amīcōs suōs redīre. Veniam, clārissime, dā.

Sed cūr mē ita rogās? Nōnne meritō in exiliō est? Num iniūstīs virīs veniam dare dēbeō? Quis culpās et flāgitia aequō animō tolerāre potest? Nōn dēbeō Pūblium ab exiliō revocāre.

Nōlī nimis sevērus esse. Veniam Pūbliō dā amīcōrum tuōrum causā. Merita amīcōrum nōlī neglegere. Sī Pūblius est iniūstus, amīcī tuī sunt iūstī.

Nōn dēbeō iniūstus esse. Nōlō Pūblium revocāre.

Adiuvāte nōs, Rōmānī. Iūlius vult esse tyrannus Rōmānōrum. Beneficia Rōmānīs praebēre nōn vult. Nōlīte esse ignāvī. Dēbēmus Iūlium necāre. Mēcum necāte tyrannum saevum. (Iūlium gladiō petit.)

(sē dēfendit) Cūr tē iniūstum et impium praestās, Cassī?

Ō saeve tyranne, necō tē, quia iniūstum tē praestās et amīcōs nōn vīs adiuvāre. (Iūlium vulnerat.)

Et tū, Brūte? Sī amīcī mē vulnerant, cūr in vītā manēre dēbeō? (cadit)

Tyrannus est mortuus, amīcī. Rōma est lībera. Rōmānī sunt līberī et beātī. Gaudēte nōbīscum.

Hodiē artem grammaticam vōs doceō.

Ō magister, cūr semper mē excruciās? Semper enim grammaticam docēs, et eam nōn amō.

Quid mīrum? Magnī enim est mōmentī. Sed nōlī dīcere, "grammaticam docēs, et eam nōn amō." Dīc potius, "grammaticam docēs quam nōn amō." Tū, Tite, es puer quī grammaticam ignōrās. Audī hās quoque sententiās:

1. Discipulus est is quī discit.
2. Lūsor est is quī lūdit.
3. Victor is est quī vincit.
4. Serva est ea quae servit.
5. Ego, quī doceō, sum doctor.
6. Vōs, quī discitis, estis discipulī.
7. Partēs corporis, quibus scrībimus, sunt digitī.
8. Membrum, quō olfacimus, est nāsus.

Nunc scrībite. Ego enim exercitātiōnēs iam recitō.

Ego sum mīles.

Et ego sum cīvis.

Armātus sum, arma habeō.

Togātus sum, togam habeō.

Ego contrā hostēs Rōmānōrum pugnō.

Ego dē negōtiīs Rōmānōrum cōnsulō.

Arma mihi sunt galea, lōrīca, scūtum, pīlum, gladius, brācae, caligae.

Mihi sunt tunica, toga, calceī.

Galea caput mihi tegit, lōrīca pectus, brācae crūra, caligae pedēs. Scūtō ā corpore vulnera arceō, pīlō et gladiō hostēs vulnerō et interficiō.

Tunica et toga corpus mihi tegunt, calceī pedēs.

Ūtilis ego sum, quia patriam dēfendō.

Ego quoque sum ūtilis, quia patriae cōnsulō.

Tite, Tite, surge. Sex iam diēs cubās.

At, mī pater, surgere nōn possum. Prīmō huius cursūs diē aegrōtāvī, et secundō, et tertiō, et quārtō, et quīntō, et sextō; adhūc nauseā labōrō.

Nūgās! Minus iam tumidīs aestuat mare flūctibus, et portuī cuidam appropinquāmus.

Nōn nūgās, sed vēra dīcō. Ecce, tremunt manūs, tremunt genua. Stāre nōn possum.

Itane? Nōnne mē fallis? Fortasse vēra dīcis, nam pallidus es vīsō, et vultūs tuī speciēs mihi displicet. Sed sī in lectō quiēscēs, nōlī tempus perdere. Orbilius ipse hanc nāvem heri ascendit, quī tē rēs aliquot grammaticās docēbit. Ego eum iam vocābō. Nōndum enim didicistī:

Ō parce mihi, mī pater. Etsī displicet mihi nausea, magis displicent rēs grammaticae. Abī, abī, nausea, sine mē surgere et ambulāre. Rēbus grammaticīs studēre omnīnō nōn possum. Ecce, pater, stō.

Ō rem mīrābilem! Quam celeriter convaluistī! Nōn modo magister sapiēns est Orbilius, sed etiam callidissimus medicus.

Quis tū es, speciēs superba?

Fōrma quaedam sum verbōrum.

Et quis tū, speciēs miserābilis?

Forma quaedam sum verbōrum.

-- Puer -- Sed quōmodo inter vōs discrepātis?

Ego sum Vōx Āctīva. Āctīva sum quia omnia agō vel faciō--vocō, teneō, claudō, audiō.

Ego sum Vōx Passīva. Passīva appellor quia nōn agō omnia sed patior--vocor, teneor, claudor, audior. Vōx Āctīva est domina, ego sum serva. Illa mē increpat, ego ab illā increpor. Illa mē verberat, ego ab illā verberor.

Altera vestrum est stulta, altera iniūsta. Neutra maiōrem habet potestātem. Utrīque est eadem potestās. Utraque eandem rem significāre potest. Nihil discrepat inter: Rōmānī Caesarem necant et Caesare ā Rōmānīs necātur.

Nihil discrepat! Ō scelestum puerum! Verberābō tē!

Tū ab illā verberāberis.

Caedam tē!

Tū ab illā caedēris.

Poscēs auxilium. Omnēs tē audient.

Tū ab omnibus audiēris.

Lacerō tē!

Ab illā lacerāris.

(expergīscitur) Quāle somnium! Nimis heri grammaticae studēbam. Ad multam noctem vigilāvī. Hinc illae speciēs! Nunc surgam, et dum surgō pēnsum iterābō.

Ubī sunt ille mānēs, quōs ad īnferōs dūcere dēbeō?

Iam collēctī sunt omnēs. Vestēs illīs adēmptae sunt. Ōrnāmenta quoque ablāta sunt. Mihi spolia erunt.

Sed ubi sunt? Nōndum ā mē spectātī sunt.

Ecce, in tenebrīs stant.

Exī tū, quī ā tergō latēs. Quis fuistī?

Caesar fuī. Interfectus sum ā Brūtō, quamquam nōndum rēx factus eram.

Nunc tū prōgredere, puer. Cūr vulnerātus es et caesus?

Ego verberātus sum. Eram ōlim Titus.

Verberātus es?

Ita; verberātus est ab Orbiliō, quia ars grammatica neglēcta erat. Itaque sē occīdit.

Ō puerum miserum! Ō crūdēlem Orbilium! Ubi est ille? Vīvitne adhūc?

Nōn vīvit. Īnsānus factus est et furiōsus quia Titus sē occīdit, itaque ipse quoque sē occīdit. Cito ā tē spectātus erit. Ego illum dūcam ad tē. Nōn veniet etsī ā tē vocātus erit.

Ō rem mīrābilem! Ecce venit magister Orbilius. Canit furiōsus grammaticās aliquot nūgās.

Ō Tite, Tite, ubi es? Quandō ā mē vidēberis? Grammaticam artem ā mē ipsō docēberis. Numquam iterum Vōce Passīvā territus eris. Ecce, ipse recitō:

Ego poenās nōn sūmam. Satis poenārum dat.